Niezależni też się liczą
Słynny wynalazca Thomas Edison zapisał się w historii kina dwojako: jako autor prekursorskich w technice filmowej patentów oraz – o czym się rzadziej pamięta – jako producent. W tej drugiej roli był na tyle bezwzględny, że w obronie przed jego monopolem zaczęto zakładać niezależne wytwórnie i z Nowego Jorku przenoszono produkcję aż na Zachodnie Wybrzeże – do Kalifornii. Dlatego już w odniesieniu do bardzo wczesnej fazy rozwoju sztuki filmowej (ok. 1908 r.) można mówić o zjawisku kina niezależnego. Paradoksalnie – na tym gruncie wkrótce wyrosło Hollywood.
Trudno o jednoznaczną definicję wspomnianego nurtu, ale zazwyczaj przyjmuje się, że chodzi o dzieła powstałe niezależnie (ewentualnie z małą pomocą) od wielkich wytwórni filmowych. Jest to działalność o dużym, choć słabo rozpoznanym potencjale, z którą warto się zapoznawać.
Ponieważ jest to szesnasty numer „16mm”, obchodzimy swoisty jubileusz. Taka okazja nie mogła się obyć bez wydarzeń specjalnych. I rzeczywiście: dwóch naszych redaktorów – Piotr Mirski i Maciej Stasiowski – zdobyło wyróżnienia w Konkursie im. Mętraka dla młodych krytyków. Mało tego – obaj poszli za ciosem i wspólnie zagarnęli również „Małgosię”, czyli prywatną nagrodę profesor filmoznawstwa Grażyny Stachówny. Miłe wyróżnienie spotkało też piątkę innych członków „16mm”, zaproszonych do jury studenckich 50. Krakowskiego Festiwalu Filmowego, z którego zamieszczamy krótkie relacje.
W czasie wakacji „16mm” nie ukazuje się, dlatego już teraz wskazujemy na kilka filmów, które mogą okazać się hitami lata. Nie będziemy jednak próżnować przez najbliższe miesiące – nasi redaktorzy przygotują gazetę festiwalu „Dwa Brzegi” w Kazimierzu Dolnym, zaś na wrocławskich „Nowych Horyzontach” będzie można znaleźć magazyn „Cela 58”, który w tym roku współtworzymy. Oprócz tego pracujemy nad stroną internetową oraz nad tym, by w październikowym numerze móc zaprezentować nową szatę graficzną naszego czasopisma. Organizujemy na nią otwarty konkurs z nagrodą pieniężną. Zainteresowanych prosimy o kontakt.
Tymczasem życzymy dobrych filmów w wakacje. Do zobaczenia w październiku!
Adam Czaja
Spis treści
FESTIWALE
2-3 Kino na Granicy
4-7 Festiwal Polskich Filmów Fabularnych
8 Krakowski Festiwal Filmowy
WYWIAD
9-11 Profesor Grażyna Stachówna
OBROŃCY NIEZALU
12-13 Amerykańscy niezależni
WOLĘ DŁUŻSZE
14-15 „Matka Joanna od Aniołów”
16-20 Film antywojenny na usługach Sun Zi
21 Bella stellaria, czyli jak Antyk wkradł się w granice Imperium Galaktyki
PRZESŁUCHANIE
22-23 Film, którego nie puścił(a)bym dziewczynie/chłopakowi na randce
WYWIAD
24-26 Charles Laughton
WYDARZENIA
27
RECENZJE
28 „Butch Cassidy i Sundance Kid”
29 „Wenecja”
30 „Aurora i Archanioł”
31 „Green Zone”
32 „Chéri”
33-34 +/- „Robin Hood”
35 „Deklaracja nieśmiertelności”
WOLĘ STARSZE
36 „Until the Light Takes Us”
37-39 „The Limits of Control”
40-41 „Synekdocha, Nowy Jork”
POLECAMY NA WAKACJE
42-44
Darmowy, 16. numer pisma "16 mm" znaleźć można w krakowskich kinach, knajpach i na uczelniach