Historia Paszportów to również historia tego, jak polscy artyści odnaleźli się w świecie bez cenzury. W świecie, w którym, przynajmniej teoretycznie, zaśpiewać, sfilmować, napisać czy zagrać można wszystko. Jednak nie wszystko jest tego warte. Paszporty od początku miały być nagrodą dla tych, którzy, niezależnie od wybranej formy komunikacji, tworzą rzeczy ważne, piękne i mądre. Dla tych, których głosu w polskiej rzeczywistości bez cenzury posłuchać warto.
Paszporty POLITYKI co roku udowadniają także, że hasło porozumienia ponad podziałami (w tym wypadku redakcyjnymi) jest możliwe, przynajmniej, jeśli chodzi o kulturę. Krytycy z różnych redakcji i instytucji kultury wytypowali, jak co roku, w każdej kategorii trzech twórców, których osiągnięcia wydały im się ważne. Jednak z okazji dwudziestolecia Kapituła postanowiła oddać decydujący głos w ręce czytelników. Tak więc to oni podczas internetowego głosowania wybiorą tegorocznych Laureatów Paszportów POLITYKI. O szczegółach poinformujemy już wkrótce.
Nominacje w kategorii FILM:
Dobre, artystyczne kino nie musi być wcale niszowe. Zdzisław Pietrasik POLITYKA
Leszek Dawid
Fot. Grzegorz Press / POLITYKA
za reżyserię filmu Jesteś Bogiem
Reżyser Jesteś Bogiem miał więc bardzo trudne zadanie – chwilami na pewno kusiło go, by zrobić sztampowy film o karierze od osiedlowej ławeczki do koncertu w perle katowickiej architektury. Na szczęście Dawid, należący do wąskiego grona polskich reżyserów potencjalnie eksportowych, przez cały dwugodzinny seans unika tego schematu jak ognia.
z recenzji Macieja Badury
Leszek Dawid urodził się w 1971 r.
w Kluczborku. Studiował filologię angielską na Uniwersytecie Wrocławskim, jest też absolwentem wydziału reżyserii łódzkiej szkoły filmowej. Jego dokument Bar na Victorii, nakręcony w czasie studiów, zdobył wiele nagród, między innymi Srebrnego Lajkonika w Krakowie. Jako reżyser, a także scenarzysta wielu krótkometrażowych filmów fabularnych i dokumentalnych zyskał uznanie świata filmowego, został wykładowcą w Szkole Filmowej w Łodzi oraz członkiem Junge Akademie der Kunste w Berlinie. Pełnometrażowym kinem fabularnym zajął się późno - jego debiut Ki miał premierę w 2011 r. na Festiwalu Filmowym w Wenecji. Najnowszy obraz Dawida, Jesteś Bogiem, zobaczyło już prawie 1,4 miliona widzów, co czyni go najpopularniejszą polską produkcją filmową 2012 r.
Marcin Dorociński
Fot. Grzegorz Press / POLITYKA
za główne role w filmach Róża i Obława.
Marcin Dorociński urodził się w 1973 r. w Milanówku. Studiował w Akademii Teatralnej w Warszawie. Po studiach związany był z Teatrem Dramatycznym, gdzie występował m.in. w spektaklach Lupy, Warlikowskiego, Jarzyny i Glińskiej. Na ekranie zaczynał od małych ról w serialach, przełom nastąpił, gdy zagrał w serialu i filmie PitBull u Patryka Vegi. Za rolę podkomisarza Despero otrzymał Nagrodę im. Cybulskiego. Od tamtej pory był wielokrotnie nagradzany, ostatnio na festiwalu w Gdyni, gdzie za swój występ w „Róży” Wojciecha Smarzowskiego dostał nagrodę dla najlepszego aktora. Uznanie zdobył też rolą w Obławie Krzyształowicza. Po sukcesach w kinie i telewizji wrócił do teatru i związał się z warszawskim Ateneum, gdzie obecnie gra w spektaklu Merylin Mongoł w reżyserii Bogusława Lindy. W wywiadach podkreśla, że unika wizerunku wiecznego amanta i często wybiera role, w których aparycja nie jest najważniejsza. Potrafi też dla roli zmienić się fizycznie, zbrzydnąć, przytyć, a nawet spiłować zęby.
Marcin Krzyształowicz
Fot. Grzegorz Press / POLITYKA
za reżyserię filmu Obława
Krzyształowicz dedykuje film swojemu ojcu – żołnierzowi AK. Podobnie uczynił Andrzej Wajda w Katyniu. Dodając do tych dwóch tytułów wspominaną wcześniej Różę i W ciemności, otrzymujemy interesujący pejzaż polskiego najnowszego kina wojennego. Lub raczej krajobraz po bitwie, którego horyzonty wyznaczane są przez snującego żywoty świętych Wajdę, przypominającą o Szoah Holland, upominającego się o marginesy historii oficjalnej Smarzowskiego oraz podróżującego do granic moralności Krzyształowicza. Polski widz w końcu ma wybór i możliwość negocjacji znaczeń. Jeśli tak ma wyglądać polskie kino historyczne – do kamer!
Barbara Szczekała
Marcin Krzyształowicz urodził się w 1969 r. w Krakowie. Studiował psychologię na Uniwersytecie Jagiellońskim, następnie ukończył wydział reżyserii w łódzkiej szkole filmowej. Za szkolną etiudę Coś mi zabrano otrzymał nagrodę dla najlepszego reżysera na Międzynarodowym Festiwalu Studenckim w Nowym Jorku. Po ukończeniu studiów zajął się reżyserią filmów fabularnych, dokumentalnych, a także reklam i seriali. Jest również scenarzystą i autorem wierszy oraz opowiadań. W wywiadach przyznaje, że literatura inspiruje go bardziej niż kino. W swoim najnowszym filmie fabularnym Obława czerpie inspiracje m.in. z zimnej i powściągliwej literatury skandynawskiej. Film, który reżyser zadedykował ojcu, żołnierzowi AK, na ostatnim festiwalu w Gdyni otrzymał Srebrne Lwy oraz Nagrodę Stowarzyszenia Kin Studyjnych i Lokalnych.
Oni nominowali:
Barbara Hollender, „Rzeczpospolita”,
Andrzej Kołodyński, „Kino”,
Łukasz Maciejewski, „Kwartalnik Filmowy”,
Michał Oleszczyk, filmolog, laureat nagrody naukowej „Polityki”,
Tadeusz Lubelski, Uniwersytet Jagielloński,
Anita Piotrowska, „Tygodnik Powszechny”,
Jacek Rakowiecki, b. naczelny redaktor „Filmu”,
Małgorzata Sadowska, „Newsweek”,
Tadeusz Sobolewski, „Gazeta Wyborcza”,
Grażyna Torbicka, TVP 2.
A oto pełna lista laureatów Paszportów POLITYKI w kategorii FILM:
1993 Jacek Bławut
1994 Jan Jakub Kolski
1995 Marcel Łoziński
1996 Łukasz Kośmicki
1997 Jerzy Stuhr
1998 Dorota Kędzierzawska
1999 Krzysztof Krauze
2000 Maja Ostaszewska
2001 Robert Gliński
2002 Piotr Trzaskalski
2003 Andrzej Jakimowski
2004 Wojciech Smarzowski
2005 Przemysław Wojcieszek
2006 Sławomir Fabicki
2007 Łukasz Palkowski
2008 Małgorzata Szumowska
2009 Borys Lankosz
2010 Paweł Sala
2011 Rafael Lewandowski
Paszporty POLITYKI co roku udowadniają także, że hasło porozumienia ponad podziałami (w tym wypadku redakcyjnymi) jest możliwe, przynajmniej, jeśli chodzi o kulturę. Krytycy z różnych redakcji i instytucji kultury wytypowali, jak co roku, w każdej kategorii trzech twórców, których osiągnięcia wydały im się ważne. Jednak z okazji dwudziestolecia Kapituła postanowiła oddać decydujący głos w ręce czytelników. Tak więc to oni podczas internetowego głosowania wybiorą tegorocznych Laureatów Paszportów POLITYKI. O szczegółach poinformujemy już wkrótce.
Nominacje w kategorii FILM:
Dobre, artystyczne kino nie musi być wcale niszowe. Zdzisław Pietrasik POLITYKA
Leszek Dawid
Fot. Grzegorz Press / POLITYKA
za reżyserię filmu Jesteś Bogiem
Reżyser Jesteś Bogiem miał więc bardzo trudne zadanie – chwilami na pewno kusiło go, by zrobić sztampowy film o karierze od osiedlowej ławeczki do koncertu w perle katowickiej architektury. Na szczęście Dawid, należący do wąskiego grona polskich reżyserów potencjalnie eksportowych, przez cały dwugodzinny seans unika tego schematu jak ognia.
z recenzji Macieja Badury
Leszek Dawid urodził się w 1971 r.
Marcin Dorociński
Fot. Grzegorz Press / POLITYKA
za główne role w filmach Róża i Obława.
Marcin Dorociński urodził się w 1973 r. w Milanówku. Studiował w Akademii Teatralnej w Warszawie. Po studiach związany był z Teatrem Dramatycznym, gdzie występował m.in. w spektaklach Lupy, Warlikowskiego, Jarzyny i Glińskiej. Na ekranie zaczynał od małych ról w serialach, przełom nastąpił, gdy zagrał w serialu i filmie PitBull u Patryka Vegi. Za rolę podkomisarza Despero otrzymał Nagrodę im. Cybulskiego. Od tamtej pory był wielokrotnie nagradzany, ostatnio na festiwalu w Gdyni, gdzie za swój występ w „Róży” Wojciecha Smarzowskiego dostał nagrodę dla najlepszego aktora. Uznanie zdobył też rolą w Obławie Krzyształowicza. Po sukcesach w kinie i telewizji wrócił do teatru i związał się z warszawskim Ateneum, gdzie obecnie gra w spektaklu Merylin Mongoł w reżyserii Bogusława Lindy. W wywiadach podkreśla, że unika wizerunku wiecznego amanta i często wybiera role, w których aparycja nie jest najważniejsza. Potrafi też dla roli zmienić się fizycznie, zbrzydnąć, przytyć, a nawet spiłować zęby.
Marcin Krzyształowicz
Fot. Grzegorz Press / POLITYKA
za reżyserię filmu Obława
Krzyształowicz dedykuje film swojemu ojcu – żołnierzowi AK. Podobnie uczynił Andrzej Wajda w Katyniu. Dodając do tych dwóch tytułów wspominaną wcześniej Różę i W ciemności, otrzymujemy interesujący pejzaż polskiego najnowszego kina wojennego. Lub raczej krajobraz po bitwie, którego horyzonty wyznaczane są przez snującego żywoty świętych Wajdę, przypominającą o Szoah Holland, upominającego się o marginesy historii oficjalnej Smarzowskiego oraz podróżującego do granic moralności Krzyształowicza. Polski widz w końcu ma wybór i możliwość negocjacji znaczeń. Jeśli tak ma wyglądać polskie kino historyczne – do kamer!
Barbara Szczekała
Marcin Krzyształowicz urodził się w 1969 r. w Krakowie. Studiował psychologię na Uniwersytecie Jagiellońskim, następnie ukończył wydział reżyserii w łódzkiej szkole filmowej. Za szkolną etiudę Coś mi zabrano otrzymał nagrodę dla najlepszego reżysera na Międzynarodowym Festiwalu Studenckim w Nowym Jorku. Po ukończeniu studiów zajął się reżyserią filmów fabularnych, dokumentalnych, a także reklam i seriali. Jest również scenarzystą i autorem wierszy oraz opowiadań. W wywiadach przyznaje, że literatura inspiruje go bardziej niż kino. W swoim najnowszym filmie fabularnym Obława czerpie inspiracje m.in. z zimnej i powściągliwej literatury skandynawskiej. Film, który reżyser zadedykował ojcu, żołnierzowi AK, na ostatnim festiwalu w Gdyni otrzymał Srebrne Lwy oraz Nagrodę Stowarzyszenia Kin Studyjnych i Lokalnych.
Oni nominowali:
Barbara Hollender, „Rzeczpospolita”,
Andrzej Kołodyński, „Kino”,
Łukasz Maciejewski, „Kwartalnik Filmowy”,
Michał Oleszczyk, filmolog, laureat nagrody naukowej „Polityki”,
Tadeusz Lubelski, Uniwersytet Jagielloński,
Anita Piotrowska, „Tygodnik Powszechny”,
Jacek Rakowiecki, b. naczelny redaktor „Filmu”,
Małgorzata Sadowska, „Newsweek”,
Tadeusz Sobolewski, „Gazeta Wyborcza”,
Grażyna Torbicka, TVP 2.
A oto pełna lista laureatów Paszportów POLITYKI w kategorii FILM:
1993 Jacek Bławut
1994 Jan Jakub Kolski
1995 Marcel Łoziński
1996 Łukasz Kośmicki
1997 Jerzy Stuhr
1998 Dorota Kędzierzawska
1999 Krzysztof Krauze
2000 Maja Ostaszewska
2001 Robert Gliński
2002 Piotr Trzaskalski
2003 Andrzej Jakimowski
2004 Wojciech Smarzowski
2005 Przemysław Wojcieszek
2006 Sławomir Fabicki
2007 Łukasz Palkowski
2008 Małgorzata Szumowska
2009 Borys Lankosz
2010 Paweł Sala
2011 Rafael Lewandowski