Jim Sheridan to kluczowa postać we współczesnej historii kina Irlandii i jeden z najważniejszych twórców kina światowego. Jego filmy zdobyły 16 nominacji do Oscara, z których 6 otrzymał sam reżyser. Jest też laureatem Independent Spirit Award, nagród Goya i Donatello oraz Złotego Niedźwiedzia Berlinale. Można zaryzykować stwierdzenie, że jego kino zrobiło więcej dla zrozumienia ducha Zielonej Wyspy i konfliktu drążącego Irlandię Północną, niż wszystkie działania polityków razem wzięte. To Sheridan „odkrył” też fenomen Daniela Day-Lewisa, który dzięki roli w Mojej lewej stopie został laureatem Oscara. W 2011 Jim Sheridan roku odwiedził Polskę by na festiwalu Tofifest uroczyście otworzyć swoją pierwszą retrospektywę. Toruński festiwal uhonorował też reżysera specjalną nagrodą Złotego Anioła za Odwagę i Niepokorność Twórczą. Wtedy też zapadła decyzja, by za zgodą reżysera, zorganizować jego ogólnopolską retrospektywę.
Urodzony w 1949 roku w Dublinie Sheridan zaczynał od działań teatralnych. W kinie zadebiutował Moją lewą stopą w 1989. Szybko zaczął być postrzegany jako odrodziciel kina irlandzkiego. Potwierdziło to Pole (1990) z monumentalną, nominowaną do Oscara rolą Richarda Harrisa i W imię ojca (1993) ze znakomitą kreacją Day-Lewisa. Ten film otworzył niezwykle ważny dla twórczości Sheridana wątek analizujący konflikt katolicko-protestancki w Ulsterze oraz rolę jaką grała w nim IRA. Z tym tematem zmierzył się też w Some mother's son (współreżyseria Terry George), Bokserze (1997) oraz jako producent głośnej Krwawej niedzieli”w reż. Paula Greengrassa (2002). Przenosiny i osiedlenie w USA stały się dla Sheridana inspiracją dla stworzenia niezwykle osobistego filmu Nasza Ameryka (2003) o irlandzkich imigrantach, żyjących nielegalnie w Stanach. Amerykańska ścieżka zawiodła Sheridana do współpracy z największymi gwiazdami. W 2005 stworzył biografię jednego z najsłynniejszych raperów świata 50 Cent'a Get Rich or Die Tryin: The Story of 50 Cent, a w 2009 powstali Bracia z Toby'em Maguire, Natalie Portman i Jake'm Gyllenhallem.
Więcej informacji: www.tofifest.pl / www.facebook.com/tofifest. Tegoroczna 10 edycja MFF Tofifest odbędzie się w Toruniu w dniach 20-26 października.
Retrospektywa Jima Sheridana
MFF Tofifest i Irlandzki Instytut Filmowy zapraszają
7 – 9 września TORUŃ / Kino Centrum w CSW
13 – 16 września SZCZECIN / Kino Zamek
15 – 20 września KRAKÓW / Kino pod Baranami
17 – 20 września KATOWICE / Kino Światowid
20 - 23 września WARSZAWA / Kino LAB CSW Zamek Ujazdowski
24 - 26 września GDAŃSK – TRÓJMIASTO / Gdańskie Centrum Filmowe
26 – 28 września ŁÓDŹ / Kino Charlie
Mamy dla Państwa po dwa pojedyncze karnety na pokazy w Krakowie (Kino pod Baranami) oraz w Warszawie (Kino LAB CSW Zamek Ujazdowski). Chętnych prosimy o przysłanie na adres: konkursy@e-splot.pl odpowiedzi na pytanie:
Kto, wspólnie z Jimem Sheridanem, napisał scenariusz do filmu Nasza Ameryka?
Przydatne będzie także podanie imienia i nazwiska osoby biorącej udział w zabawie, oraz wskazanie miasta w którym chcą Państwo uczestniczyć w Retrospektywie. Tytuł wiadomości: JIM SHERIDAN.
Filmy retrospektywy
MOJA LEWA STOPA / MY LEFT FOOT
reż. Jim Sheridan, Irlandia/Wielka Brytania 1989, 103’
Film oparty na prawdziwej historii. Christy Brown (1932-1981) przychodzi na świat w biednej irlandzkiej rodzinie. Cierpi na ciężkie porażenie mózgowe, jest niemal całkowicie sparaliżowany, może poruszać jedynie lewą stopą. Dorosły Chris zostaje malarzem i pisarzem, który używa do tworzenia swojej jedynej sprawnej kończyny — lewej stopy. Film obrazuje życie niezwykłego człowieka, który mimo ciężkiej choroby realizował swoje marzenia. Daniel Day-Lewis za rolę Browna otrzymał liczne nagrody, w tym Oskara za najlepszą rolę męską.
POLE / THE FIELD
reż. Jim Sheridan, Irlandia 1990, 107’
Film jest adaptacją sztuki Johna B. Keane'a. Rodzina irlandzkiego farmera „Bulla” McCabe'a żyje z dala od siedlisk ludzkich i od pokoleń dzierżawi skrawek ziemi. McCabe (Richard Harris) wyznaje zasadę, że człowiek bez ziemi jest nikim i pragnie wykupić dzierżawione pole. Właścicielka pola postanawia wystawić je na aukcję. Wydaje się, że marzenie McCabe'a się spełni i zdobędzie wymarzoną ziemię, ale w miasteczku pojawia się bogaty Amerykanin, który chciałby wybudować w pobliżu drogę i również potrzebuje tego pola. Richard Harris za rolę McCabe'a był nominowany do Oskara i Złotego Globu.
W IMIĘ OJCA / IN THE NAME OF THE FATHER
reż. Jim Sheridan, Irlandia/Wielka Brytania 1993, 133’
Gerry Conlon dorastał we wstrząsanym zamachami terrorystycznymi Belfaście początku lat 70. Był drobnym złodziejaszkiem, który ku niezadowoleniu swego ojca – Giuseppe – większość czasu spędzał w okolicznych barach. Gdy Gerry popadł w konflikt z IRA, ojciec wysłał go do Anglii, gdzie chłopak został niesłusznie oskarżony o udział w zamachu bombowym, w którym zginęło wielu niewinnych ludzi. W czasie brutalnego śledztwa obydwaj przyznają się do winy i – mimo istniejących dowodów niewinności – zostają skazani na kary wieloletniego pozbawienia wolności. Minęło wiele lat, zanim dzięki wysiłkom energicznej pani mecenas Gerry zdołał udowodnić swą niewinność, oczyścić imię ojca i ujawnić światu prawdę o jednej z największych pomyłek w historii brytyjskiego wymiaru sprawiedliwości. Film był nominowany do Oskara aż w siedmiu kategoriach.
SPIRALA PRZEMOCY / SOME MOTHER'S SON
reż. Terry George, Irlandia/USA 1996, 112’
Wdowa Kathleen Quigley stara się trzymać z dala od politycznych rozgrywek, które mają miejsce w Irlandii. Tego samego uczyła zawsze swoje dzieci. Tym większym szokiem jest dla niej wiadomość o aresztowaniu i skazaniu na długoletnie więzienie jej syna, Gerarda, który razem z aktywistą IRA, Frankiem Higginsem, dokonał zamachu na brytyjskich żołnierzy. Kathleen Quigley i Annie Higgins odwiedzają swych synów w więzieniu. Starają się również zrozumieć swoje odmienne poglądy. Sytuacja ich synów staje się coraz bardziej dramatyczna. Gdy Frank postanawia ogłosić bunt więźniów i rozpocząć protestacyjną głodówkę, domagając się, by wojownicy IRA traktowani byli w więzieniach na zasadach, jakie przysługują jeńcom wojennym, Gerard przyłącza się do protestu. Film nawiązuje do prawdziwej historii strajku w więzieniu w Belfaście w 1981 roku. Jim Sheridan jest autorem scenariusza i producentem filmu.
KRWAWA NIEDZIELA / BLOODY SUNDAY
reż. Paul Greengrass, Irlandia/Wielka Brytania 2002, 107’
Film, współprodukowany przez Jima Sheridana, jest fabularnym zapisem dramatycznych wydarzeń z 30 stycznia 1972 roku, kiedy z przedmieść Derry w Irlandii Północnej wyruszył pokojowy marsz zorganizowany przez społeczny ruch Civil Rights. Mimo starań organizatorów nie udało się uniknąć starć z brytyjskim wojskiem, w których zginęło 14 osób. To wydarzenie, nazywane dziś Krwawą Niedzielą, stało się punktem zwrotnym w historii wielowiekowego konfliktu między Irlandczykami a Brytyjczykami. Po masakrze w Derry, Irlandia Północna stanęła w obliczu wybuchu wojny domowej. Wielu młodych ludzi wstąpiło w szeregi katolickiej organizacji terrorystycznej IRA i protestanckiej UVF, co rozkręciło spiralę przemocy trwającą już kilkadziesiąt lat.
NASZA AMERYKA / IN AMERICA
reż. Jim Sheridan, Irlandia/Wielka Brytania 2003, 105’
Nasza Ameryka to podnoszący na duchu film o sile nadziei, wiary, a nawet magii, inspirowany wątkami autobiograficznymi twórcy, Jima Sheridana. Jest to historia irlandzkiej rodziny, która dzielnie stawia czoła trudnościom, z którymi boryka się większość imigrantów w Nowym Jorku. Historia, przedstawiona w oryginalny sposób, z punktu widzenia dwóch pełnych entuzjazmu i energicznych dziewczynek — Christy i Ariel — opowiada o wspomnieniach, sekretach, miłości, stracie i zaczynaniu wszystkiego od nowa. Zanim dzieci i ich rodzice, Johnny Paddy Considine i Sarah Samantha Morton, podejmą wyzwanie i spełnią swe marzenie o nowym domu, muszą wyleczyć emocjonalne rany i pokonać żal, który nęka ich wszystkich po bolesnej stracie.
Zapraszamy!!
fot. Materiały prasowe, Wojciech Szabelski