W 2001 roku HBO przewróciło świat telewizji do góry nogami, wprowadzając na ekrany Sześć stóp pod ziemią. W historii seriali rozpoczęła się nowa era, charakteryzująca się produkcjami o nieuproszczonej treści, z bohaterami o chwiejnym kręgosłupie moralnym, którzy nigdy nie są czarno-biali. Przez 10 lat z niecierpliwością wyczekiwano nowych tytułów czy też kontynuacji tych już istniejących, które prawie zawsze spełniały oczekiwania bardziej wymagających widzów. Jednak trwający obecnie sezon serialowy udowodnił, że każdy, nawet najlepszy serial powinien się kiedyś skończyć, najlepiej zanim zacznie nudzić widzów. Nie udało się to kilku znanym i cenionym produkcjom, ale na szczęście w tym marazmie „odgrzewanych kotletów” wymieniona już stacja telewizyjna przyniosła ratunek, prezentując najnowsze dzieło producenckie Martina Scorsese (producentów serialu jest znacznie więcej, m.in. Mark Wahlberg, ale bez trudu można rozpoznać, kto nadał mu ostateczny kształt).

Boardwalk Empire opowiada o Enuchu Thompsonie (wzorowanym na autentycznej postaci Enocha „Nucky`ego” Johnsona), jego nielegalnym biznesie i zagmatwanym życiu osobistym. Do tego dochodzi sterowanie politykami wysokiej rangi, zlecanie morderstw i straszenie innych bandziorów. Fabuła serialu jest wielowątkowa, bohaterowie pojawiają się i znikają. Aby poznać świat Atlantic City z okresu prohibicji, należy po prostu dokładnie oglądać każdy odcinek i nie lekceważyć nawet najmniejszych wydarzeń, bo i one zrobią zamieszanie w życiu bohaterów.

Największym atutem serialu jest silne osadzenie fabuły w kontekście historycznym.
Każdy, kto uważa, że nauka historii jest nudna i niepotrzebna, powinien zapoznać się z Boardwalk Empire zaraz po tym, jak przeczyta co nieco o dziejach Stanów Zjednoczonych w pierwszych trzech dekadach XX wieku. Oczywiście można oglądać serial, nie wiedząc, kto wygrał wybory w 1920 roku, kto to jest Sinclair Lewis i jaka jest specyfika zachowań kobiet określanych jako flapper. Niemniej jednak niuanse dialogów, detale dekoracji i rekwizyty zostały drobiazgowo dobrane i wyeksponowane po to, by można było je wychwycić. Pod koniec pierwszego sezonu mnożą się odwołania do prezydentury Warrena Hardinga (w rankingach często uznawanego za najgorszego prezydenta USA), do jego życia osobistego (prawdziwych i niepotwierdzonych romansów), a także do rzekomych powiązań z Ku Klux Klanem. Enuch „Nucky” Thompson podsumowuje w pewnym momencie wszystkie te nawiązania, mówiąc, że ten idiota zostanie prezydentem.

Twórcy serialu w interesujący sposób wykorzystują rekwizyty, np. gdy Jimmy Darmody musi uciekać z Atlantic City do Chicago, czyta Free Air Sinclaira Lewisa, powieść drogi o podobnej podróży w poszukiwaniu szczęścia. Tę samą książkę czyta nastoletnia prostytutka, marząc o podzieleniu losu bohaterki dzieła przyszłego noblisty. Innym przykładem może być Margaret Schroeder czytająca niedokończoną powieść Henry`ego Jamesa The Ivory Tower. Głównym tematem książki jest negatywny wpływ pieniędzy na moralność i charakter ludzki, czego bohaterka serialu doświadczy na własnej skórze... Tego typu kulturowa gra z widzem nie jest niczym nowym – mieliśmy z nią do czynienia choćby w Californication (grunge, Slayer, Dean Koontz itd.), ale w Boardwalk Empire wymaga ona od widza wiedzy o czasach, których raczej nie pamięta z dzieciństwa.

W opowieści o okresie prohibicji w Stanach Zjednoczonych nie mogło zabraknąć postaci takich, jak Al Capone czy John Torrio, których nazwiska są synonimami epoki. Również Nelson Van Alden jest z historycznego punktu widzenia zbiorową postacią autentyczną – agenci, zwani gunman (rewolwerowiec), znani byli z tego, że najpierw strzelają, a dopiero potem pytają. Również Sebso jest reprezentatywny jako skorumpowany agent Biura Prohibicyjnego, z którego w ciągu pierwszych czterech lat działalności zwolniono za łapówkarstwo ponad 1000 osób (połowa personelu). Boardwalk Empire pokazuje też, jak wielką fikcją była prohibicja, zwana szlachetnym eksperymentem. W serialu zapotrzebowanie na alkohol rośnie z odcinka na odcinek, tak jak się to działo w rzeczywistości (liczba speakeasies – nielegalnych barów – wzrosła w Nowym Jorku z 15 do ponad 32 tys. w ciągu zaledwie dekady).

Serial ma właściwie same zalety. Doskonała obsada ze Stevem Buscemi, Michaellem Pittem, Kelly Macdonald i Michaelem Shanonem na czele. Dobre zdjęcia Jonathana Freemana (m.in. The Edge of Love). Wszelkie aspekty techniczne, poczynając od strojów, dekoracji, a na dźwięku i charakteryzacji kończąc, doprowadzone są do perfekcji. Boardwalk Empire jest sprawnie zrealizowany, dobrze napisany i doskonale zagrany, a przy tym stawia przed widzem wyzwania intelektualne.

Produkcja HBO jest jedną z trzech nowości serialowych tego sezonu, które nie zawiodły oczekiwań. Pozostałe dwie to Terriers (który niestety został odwołany, okazując się zbyt zagmatwany – fabularnie i moralnie) i The Big C (doceniony na rozdaniu Złotych Globów, opowiadający, w przewrotny sposób, o kobiecie umierającej na raka). Jednak to Boardwalk Empire zyskał największą rzeszę widzów, najlepsze recenzje i „dostał” drugi sezon jeszcze przed emisją pierwszego odcinka. Jest jednocześnie dowodem na to, że gdy Scorsese się czegoś dotknie, zmienia to w złoto. Kolejne odcinki serialu zapowiadają się niezwykle interesująco – dalsza część historii szlachetnego eksperymentu i całych lat 20. w Stanach Zjednoczonych to niekończące się skandale, kontrowersje oraz smaczki kulturowe i społeczne. Pozostaje czekać cierpliwie, a tymczasem sięgnąć po Lewisa, Jamesa i innych konstruktorów krajobrazu kulturalnego roaring twenties.




Zakazane imperium (Boardwalk Empire)
reżyseria: Timothy van Patten, Allen Coulter, Martin Scorsese
scenariusz: Nelson Johnson, Meg Jackson, Steve Kornacki, Lawrence Konner, Howard Korder, Margaret Nagle,Terence Winter
grają: Steve Buscemi, Michael Pitt, Kelly Macdonald, Michael Shannon, Dabney Coleman, Shea Whigham, Aleksa Palladino, Paz de la Huerta, Stephen Graham, Anthony Laciura, Michael Stuhlbarg, Vincent Piazza, Michael Williams i inni
producenci: Martin Scorsese, Stephen Levinson, Timothy van Patten, Mark Wahlberg, Terence Winter
kraj: USA
rok: 2010
HBO