Jest rok 2011. Minęło już ponad sto lat od śmierci wybitnego filozofa Fryderyka Nietzschego. Wydawać by się mogło, że okres fascynacji filozofią tego wybitnego człowieka już dawno przeminął. Tancerze Śląskiego Teatru Tańca pod dowództwem wybitnego izraelskiego choreografa, Idana Cohena, tworząc spektakl Because, udowodnili, iż owo stwierdzenie jest niezgodne z prawdą.

Cohen jest bardzo barwną postacią. Niezwykle utalentowany twórca młodego pokolenia stworzył widowisko oparte w bardzo dużym stopniu na filozofii głoszonej przez niemieckiego humanistę, nie pozbawiając go jednak głębokiego emocjonalizmu, uroku i tajemniczości. W spektaklu, który został podzielony na dwie odmienne części, Idan Cohen wykorzystał muzykę Leonarda Cohena oraz zespołu The Beatles. To właśnie utwór Because, który towarzyszył tancerzom podczas drugiej części spektaklu, stanowił zarazem tytuł całego widowiska.

Spektakl ukazuje przekształcenia mentalności ludzkiej oraz nawiązuje do poszczególnych etapów twórczości Nietzschego. Widowisko cechuje ciekawy koncept, bowiem Idan Cohen oparł choreografię na dwóch zasadniczych postawach ludzkich, które wyróżnił niemiecki filozof – apollińskiej i dionizyjskiej. Tę pierwszą cechuje jasność, przejrzystość, dokładność, harmonia. Taka też była pierwsza część Because. Białe stroje tancerzy znakomicie oddały charakter apollińskości. Również muzyka z nieco klasycznym zabarwieniem stanowiła element dopełniający całej choreografii. Druga część widowiska nawiązywała do dionizyjskiej postawy ludzkiej, którą cechuje pęd, dynamika i burzenie harmonii. Bardzo ważną rolę odgrywało oświetlenie, budujące nastrój tajemniczości i ekscytacji. Ciągłe powtarzanie słów piosenki Beatlesów można było zinterpretować w kontekście wszechobecnego szaleństwa zmysłów, które choreograf ukazał, wykorzystując przede wszystkim ruch sceniczny tancerzy. Istotne były również rekwizyty, znajdujące się na scenie: wino, kieliszki czy but, używany w niecodzienny sposób. Krytykę moralności współczesnej Nietzschego obrazują wzajemne relacje aktorów. Tancerze za pomocą dynamicznego tańca i niezwykłej siły fizycznej, bez wątpienia dostrzegalnej w niemalże każdym geście scenicznym, ukazują również teorię niemieckiego filozofa na temat przewartościowania systemu wartości, to jest pojęć życia i siły. Artyści występujący na scenie są bardzo dojrzałymi tancerzami, świadomymi każdego wykonywanego przez siebie ruchu. Znakomicie oddają charakter tańca współczesnego. Każdy gest jest pełen emocji. Każde spojrzenie – pasji. Porywająco kreują postaci, które chcą zaprezentować publice. Nastrój widowiska cechuje ambiwalencja, przez co daje odbiorcy możliwość autorskiej interpretacji.

Because cechuje perfekcyjne wykonanie układów choreograficznych oraz przesłanie egzystencjalne związane z celem, sposobem i jakością życia człowieka. Antyteza współistnienia zarazem harmonii i dysharmonii, na bazie której zostało zbudowane przedstawienie, czyni z niego wyjątkowe widowisko, skłaniające do refleksji na temat naszego życia.


Because

Śląski Teatr Tańca

Choreografia: Idan Cohen (Izrael)
Asystenci choreografa: Sharon Vazanna, Sebastian Zajkowski
Kostiumy: Tal Mer & Idan Cohen
Światła: Netta Koren
Muzyka: The Beatles, Leonard Cohen
Projekt plakatu: Aleksander Joachimiak
Tancerze: Agnieszka Doberska, Sylwia Hefczyńska-Lewandowska, Korina Kordova, Michał Czyż, Daniel Galaska,   Aleksander Kopański