Wszystkie wystawy programu głównego poświęcone są nieistniejącym postaciom, bo – jak mówią kuratorzy – Dla nas fikcja staje się coraz ważniejsza od dokumentu. Duet artystów odpowiada za wystawę Alias: Przegląd prezentowaną w Bunkrze Sztuki oraz za formułę festiwalu, opartą na literacko – artystycznej współpracy.
Alias: Przegląd prezentuje historyczny zapis zjawiska i gromadzi współczesne prace, realizujące strategie heteronimu. Jak informuje tekst wprowadzający – Żaden z artystów przedstawionych na tej wystawie nie istnieje. Wszystkie prace to kopie. Marcel Duchamp jako Rrose Selavy, Brian O’Doherty jako Patrick Ireland, Roee Rosen jako Justine Frank, Walid Raad jako Tha Atlas Group, a także m.in. Arjan de Nooy, twórca alternatywnej historii fotografii holenderskiej, Roni Horn wykorzystująca wątek powtórzenia i podobieństwa, Zbigniew Libera, przybierający postać transwestyty, Sophie Calle..
Przegląd praktyk opartych o alternatywne postaci jest zróżnicowany i dotyka rozmaitych zjawisk. Nie ogranicza się do dziedziny sztuk wizualnych. Opisuje m.in. historię Frederica Bourdina, seryjnego oszusta przybierającego tożsamość zaginionych osób, członków kolektywu muzycznego Die Antwoord, manipulujących informacjami o własnych korzeniach kulturowych czy Simona Fujiwara, tworzącego opowieści na podstawie historii ojca.
Żadna z prac nie jest opisana, informacji i wyjaśnień należy szukać w specjalnym przewodniku rozdawanym zwiedzającym. Wymaga to zaangażowania widza i implikuje szczególny sposób odbioru, interpretacja nie zatrzymuje się bowiem na przedstawionym obiekcie czy artyście. Myśl ucieka dalej – do realnego twórcy, z zaciekawieniem poszukując powodów gier z tożsamością. Fikcyjne ‘ja’ jawi się jako powszechna strategia stosowana w różnych okolicznościach. Nowe wcielenie to możliwość lub konieczność. Potencjał nowego doświadczenia, wyzwolenia się z biografii, stylu, doświadczenia i oczekiwań. Tabula rasa gwarantująca początek i odkrywanie nieznanych przestrzeni. Ale często także strategia oporu, jedyna szansa na poznanie i wyrażenie siebie, wbrew niesprzyjającym warunkom politycznym, społecznym czy kulturowym.
Brian O’Doherty
The Burial of Patrick Ireland, Wake
2008
Courtesy of Irish Museum of Modern Art
Photography by Fionn McCann
Pozostałe wystawy Miesiąca Fotografii powstały w wyniku połączenia tekstu i artystycznej wypowiedzi. 23 autorów wykreowało życiorysy nieistniejących artystów, obdarzyło ich nazwiskami, konkretną biografią, światopoglądem.
23 artystów wypełniło stworzoną formę treścią, realizując artystyczne manifestacje powołanego poprzez tekst twórcy. Chociaż znane są nazwiska artystów biorących udział w Miesiącu Fotografii, ukryte pozostają kwestie autorstwa konkretnych prac. Festiwal prezentujący nieistniejących twórców usunął w cień tych autentycznych, na pierwszą pozycję wysuwając kuratorów Miesiąca.
Adam Broomberg i Olivier Chanarin eksplorują w swoich projektach fotograficznych granice medium. Analizują status dokumentu, podkreślają kontekstowość i uwikłania obrazu – wojnę w Afganistanie ‘fotografują’ na 50 metrowej światłoczułej rolce, rejestrując abstrakcyjne plamy (The Day that nobody died, 2008). Łączą wizualne z tekstowym, tworząc koherentną całość – dokumentują zamknięte instytucje, tj. więzienie czy szpital psychiatryczny w projekcie Ghetto. Działając we dwójkę, negują mit indywidualnej twórczości, fotografa – samotnika polującego na decydujący moment.
Max Pinckers in collaboration with Adam Broomberg
and Oliver Chanarin, "Not in order of appearance", 2011
Wątki te znajdują swoją kontynuację w programie Miesiąca Fotografii. Wszystkie projekty festiwalu to połączenie tekstu z jego realizacją artystyczną, przy wyraźnym oddzieleniu obu sfer. Tekst ma funkcję inicjującą – umożliwia, warunkuje i prowokuje. Przybiera kształt scenariusza domagającego się konkretnego wypełnienia (jak w przypadku Alias: Ivana P, twórcy zdjęć wykonanych telefonem komórkowym podczas podróży śladami malarza krajobrazów) lub luźnych notatek gwarantujących większą swobodę realizacji (m.in. The lover czy I remember). Interesujące są ślady pewnego niedopełnienia historii, często pojawiają się wątki nieznanych losów fikcyjnych artystów, zniszczenia ich prac lub ocalenia niewielkiej ich części. Może jest to szczelina, przez którą realni twórcy mieli szansę ‘przedostać się’ do postaci heteronimu..
Artyści otrzymali możliwość wyjścia poza siebie, w większości przypadków nie okazało się to jednak zrealizowanym potencjałem, ale dziwnym ograniczeniem. W tekście wprowadzenia czytamy: To eksperyment, który miał się nie powieść, ponieważ nie powinno być tak łatwo przestać być sobą. Niektóre realizacje wydają się zbyt oczywiste i przewidywalne, rzadko wychodzą poza ramy nadane przez tekst. Na uwagę zasługują projekty: Alias: George i Patricia Beacher, James Wyatt, Dora Fobert, Gerald D’amato oraz Not in order of appearance, film Maxa Pinckersa zrealizowany w technice found footage, traktujący o artyście i (jego) sztuce.
James Wyatt
The end of another legendary party in Kabul
2009
Festiwalowi towarzyszy Sekcja ShowOFF – przestrzeń debiutów, przegląd młodej polskiej fotografii. Spośród ponad 500 zgłoszeń uznani artyści i teoretycy fotografii (Mikołaj Długosz, Rafał Milach, Krzysztof Miller, Kuba Śwircz, Wojtek Wieteska, Magda Wunsche, Agnieszka Samsel) wybrali 12 projektów. Laureatami zostali: Artur Jastrzębski, Karol Kaczorowski, Ula Klimek, Tomasz Liboska i Michał Jędrzejowski, Bartłomiej Lurka, Wojciech Marzec, Bartek Mateńko, Maciej Niesłony, Maciej Nowaczyk, Mateusz Sadowski, Yulka Wiliam, Piotr Zbierski. Pokazano ciekawie zaaranżowane prace w zaskakujących przestrzeniach ekspozycyjnych, różne wizje, gatunki i podejścia do fotografii. Projekty Karola Kaczorowskiego, Bartka Lurki, Yulki Wilam, Piotra Zbierskiego, Tomasza Liboski i Michała Jędrzejowskiego zostały opublikowane w formie sygnowanych i limitowanych albumów, co nawiązuje do bloków tematycznych wydarzeń towarzyszących: powoli rozwijającego się kolekcjonerstwa fotografii oraz self-publishingu, praktyki publikowania na własny koszt. Oprócz tego jak zawsze przegląd portfolio, spotkania, prezentacje, pokazy filmów..
Tegoroczny festiwal bada zależność dzieła od osobowości twórcy – konieczność czerpania z własnego doświadczenia, biografii, przekonań. Przesuwa akcenty z autorów na rezultat ich współpracy. Zakłóca granice pomiędzy fikcją a realnością. Dotychczasowa formuła oparta na bloku narodowym i tematycznym, chociaż porządkująca i nadająca ramy przedstawieniom, realizowała dość oczywiste schematy, nie prowokując świeżości spojrzenia. Miesiąc Fotografii jest hermetyczny, zapewne dla wielu niezrozumiały, prezentuje nie tylko fotografię. Osiąga radykalną formę, czytelną tylko jako całość. To jednak świetny projekt artystyczny, eksperyment przygotowujący widzów do innego sposobu odbioru – nie oglądania, ale interpretacji. Gdy ważniejsza od dokumentu staje się kreacja i eksperyment, fotografia jawi się jako medium służące do wyrażania i przedstawiania, a nie tylko do pokazywania.
assume vivid astro focus
"homocrap #1", 2005
mixed media installation part of the exhibition "Ecstasy: In and About Altered
States", curated by Paul Schimmel, The Geffen Contemporary at MOCA, Los Angeles, photo by Josh White
Prawdziwi pisarze, twórcy fikcyjnych postaci: Brown & Bri, David Campany, Clare Carolin, Brian Dillon, Alexander Garcia Düttmann, Ekow Eshun, Łukasz Gorczyca i Łukasz Ronduda, Avery Gordon, John Haskell, Jennifer Higgie, Siddhartha Mukherjee, Chris Mullen, Fernando Pessoa, Adrian Rifkin, Gemma Sieff, Karolina Sulej, Lynne Tillman, Sean O’Toole, Helen de Witt, Ivan Vladislavic, Brad Zellar.
Prawdziwi artyści: Ketuta Alexi-Meskhishvili i Andro Wekua, Rut Blees Luxemburg, Lisa Brice, Polly Braden, Michael Chanarin, Celine Condorelli, Jeremy Deller, Godfried Donkor, Roe Etheridge, Beatrice Gibson, David Gill, Johan Grimonprez, David Goldblatt, Marine Hugonnier, Rafil Kroll-Zaidi, Elizabeth McAlpine, Gabriel Orozco, Max Pinckers, Ella Saltmarshe, Janek Simon, Alec Soth, Clare Strand i Gordon MacDonald.
Alias: Przegląd prezentuje historyczny zapis zjawiska i gromadzi współczesne prace, realizujące strategie heteronimu. Jak informuje tekst wprowadzający – Żaden z artystów przedstawionych na tej wystawie nie istnieje. Wszystkie prace to kopie. Marcel Duchamp jako Rrose Selavy, Brian O’Doherty jako Patrick Ireland, Roee Rosen jako Justine Frank, Walid Raad jako Tha Atlas Group, a także m.in. Arjan de Nooy, twórca alternatywnej historii fotografii holenderskiej, Roni Horn wykorzystująca wątek powtórzenia i podobieństwa, Zbigniew Libera, przybierający postać transwestyty, Sophie Calle..
Przegląd praktyk opartych o alternatywne postaci jest zróżnicowany i dotyka rozmaitych zjawisk. Nie ogranicza się do dziedziny sztuk wizualnych. Opisuje m.in. historię Frederica Bourdina, seryjnego oszusta przybierającego tożsamość zaginionych osób, członków kolektywu muzycznego Die Antwoord, manipulujących informacjami o własnych korzeniach kulturowych czy Simona Fujiwara, tworzącego opowieści na podstawie historii ojca.
Żadna z prac nie jest opisana, informacji i wyjaśnień należy szukać w specjalnym przewodniku rozdawanym zwiedzającym. Wymaga to zaangażowania widza i implikuje szczególny sposób odbioru, interpretacja nie zatrzymuje się bowiem na przedstawionym obiekcie czy artyście. Myśl ucieka dalej – do realnego twórcy, z zaciekawieniem poszukując powodów gier z tożsamością. Fikcyjne ‘ja’ jawi się jako powszechna strategia stosowana w różnych okolicznościach. Nowe wcielenie to możliwość lub konieczność. Potencjał nowego doświadczenia, wyzwolenia się z biografii, stylu, doświadczenia i oczekiwań. Tabula rasa gwarantująca początek i odkrywanie nieznanych przestrzeni. Ale często także strategia oporu, jedyna szansa na poznanie i wyrażenie siebie, wbrew niesprzyjającym warunkom politycznym, społecznym czy kulturowym.
Brian O’Doherty
The Burial of Patrick Ireland, Wake
2008
Courtesy of Irish Museum of Modern Art
Photography by Fionn McCann
Pozostałe wystawy Miesiąca Fotografii powstały w wyniku połączenia tekstu i artystycznej wypowiedzi. 23 autorów wykreowało życiorysy nieistniejących artystów, obdarzyło ich nazwiskami, konkretną biografią, światopoglądem.
Adam Broomberg i Olivier Chanarin eksplorują w swoich projektach fotograficznych granice medium. Analizują status dokumentu, podkreślają kontekstowość i uwikłania obrazu – wojnę w Afganistanie ‘fotografują’ na 50 metrowej światłoczułej rolce, rejestrując abstrakcyjne plamy (The Day that nobody died, 2008). Łączą wizualne z tekstowym, tworząc koherentną całość – dokumentują zamknięte instytucje, tj. więzienie czy szpital psychiatryczny w projekcie Ghetto. Działając we dwójkę, negują mit indywidualnej twórczości, fotografa – samotnika polującego na decydujący moment.
Max Pinckers in collaboration with Adam Broomberg
and Oliver Chanarin, "Not in order of appearance", 2011
Wątki te znajdują swoją kontynuację w programie Miesiąca Fotografii. Wszystkie projekty festiwalu to połączenie tekstu z jego realizacją artystyczną, przy wyraźnym oddzieleniu obu sfer. Tekst ma funkcję inicjującą – umożliwia, warunkuje i prowokuje. Przybiera kształt scenariusza domagającego się konkretnego wypełnienia (jak w przypadku Alias: Ivana P, twórcy zdjęć wykonanych telefonem komórkowym podczas podróży śladami malarza krajobrazów) lub luźnych notatek gwarantujących większą swobodę realizacji (m.in. The lover czy I remember). Interesujące są ślady pewnego niedopełnienia historii, często pojawiają się wątki nieznanych losów fikcyjnych artystów, zniszczenia ich prac lub ocalenia niewielkiej ich części. Może jest to szczelina, przez którą realni twórcy mieli szansę ‘przedostać się’ do postaci heteronimu..
Artyści otrzymali możliwość wyjścia poza siebie, w większości przypadków nie okazało się to jednak zrealizowanym potencjałem, ale dziwnym ograniczeniem. W tekście wprowadzenia czytamy: To eksperyment, który miał się nie powieść, ponieważ nie powinno być tak łatwo przestać być sobą. Niektóre realizacje wydają się zbyt oczywiste i przewidywalne, rzadko wychodzą poza ramy nadane przez tekst. Na uwagę zasługują projekty: Alias: George i Patricia Beacher, James Wyatt, Dora Fobert, Gerald D’amato oraz Not in order of appearance, film Maxa Pinckersa zrealizowany w technice found footage, traktujący o artyście i (jego) sztuce.
James Wyatt
The end of another legendary party in Kabul
2009
Festiwalowi towarzyszy Sekcja ShowOFF – przestrzeń debiutów, przegląd młodej polskiej fotografii. Spośród ponad 500 zgłoszeń uznani artyści i teoretycy fotografii (Mikołaj Długosz, Rafał Milach, Krzysztof Miller, Kuba Śwircz, Wojtek Wieteska, Magda Wunsche, Agnieszka Samsel) wybrali 12 projektów. Laureatami zostali: Artur Jastrzębski, Karol Kaczorowski, Ula Klimek, Tomasz Liboska i Michał Jędrzejowski, Bartłomiej Lurka, Wojciech Marzec, Bartek Mateńko, Maciej Niesłony, Maciej Nowaczyk, Mateusz Sadowski, Yulka Wiliam, Piotr Zbierski. Pokazano ciekawie zaaranżowane prace w zaskakujących przestrzeniach ekspozycyjnych, różne wizje, gatunki i podejścia do fotografii. Projekty Karola Kaczorowskiego, Bartka Lurki, Yulki Wilam, Piotra Zbierskiego, Tomasza Liboski i Michała Jędrzejowskiego zostały opublikowane w formie sygnowanych i limitowanych albumów, co nawiązuje do bloków tematycznych wydarzeń towarzyszących: powoli rozwijającego się kolekcjonerstwa fotografii oraz self-publishingu, praktyki publikowania na własny koszt. Oprócz tego jak zawsze przegląd portfolio, spotkania, prezentacje, pokazy filmów..
Tegoroczny festiwal bada zależność dzieła od osobowości twórcy – konieczność czerpania z własnego doświadczenia, biografii, przekonań. Przesuwa akcenty z autorów na rezultat ich współpracy. Zakłóca granice pomiędzy fikcją a realnością. Dotychczasowa formuła oparta na bloku narodowym i tematycznym, chociaż porządkująca i nadająca ramy przedstawieniom, realizowała dość oczywiste schematy, nie prowokując świeżości spojrzenia. Miesiąc Fotografii jest hermetyczny, zapewne dla wielu niezrozumiały, prezentuje nie tylko fotografię. Osiąga radykalną formę, czytelną tylko jako całość. To jednak świetny projekt artystyczny, eksperyment przygotowujący widzów do innego sposobu odbioru – nie oglądania, ale interpretacji. Gdy ważniejsza od dokumentu staje się kreacja i eksperyment, fotografia jawi się jako medium służące do wyrażania i przedstawiania, a nie tylko do pokazywania.
assume vivid astro focus
"homocrap #1", 2005
mixed media installation part of the exhibition "Ecstasy: In and About Altered
States", curated by Paul Schimmel, The Geffen Contemporary at MOCA, Los Angeles, photo by Josh White
Prawdziwi pisarze, twórcy fikcyjnych postaci: Brown & Bri, David Campany, Clare Carolin, Brian Dillon, Alexander Garcia Düttmann, Ekow Eshun, Łukasz Gorczyca i Łukasz Ronduda, Avery Gordon, John Haskell, Jennifer Higgie, Siddhartha Mukherjee, Chris Mullen, Fernando Pessoa, Adrian Rifkin, Gemma Sieff, Karolina Sulej, Lynne Tillman, Sean O’Toole, Helen de Witt, Ivan Vladislavic, Brad Zellar.
Prawdziwi artyści: Ketuta Alexi-Meskhishvili i Andro Wekua, Rut Blees Luxemburg, Lisa Brice, Polly Braden, Michael Chanarin, Celine Condorelli, Jeremy Deller, Godfried Donkor, Roe Etheridge, Beatrice Gibson, David Gill, Johan Grimonprez, David Goldblatt, Marine Hugonnier, Rafil Kroll-Zaidi, Elizabeth McAlpine, Gabriel Orozco, Max Pinckers, Ella Saltmarshe, Janek Simon, Alec Soth, Clare Strand i Gordon MacDonald.