Zanim przejdę do podsumowania tegorocznego Festiwalu Era Nowe Horyzonty, parę słów o jednym z ostatnich filmów, jakie tu widziałem – mianowice _$9,99_ Tatii Rosenthal. Jest to animacja na podstawie prozy Etgara Kereta. Bardzo charakterystyczna sekwencja otwierająca film należy do najlepszych, jakie kiedykolwiek widziałem. Fani prozy izraelskiego mistrza znajdą w tym filmie same smaczki, delikatny humor i absurd. Aż szkoda, że Rosenthal nie poszła w stronę filmu fabularnego, ale pewne rzeczy, zwłaszcza surrealistyczną wizję świata Kereta, trudno jest przenieść na grunt fabularny, niemniej jest to bardzo dobry film.


A teraz słów kilka o festiwalu. Jeżeli chodzi o kwestię organizacyjne, był to najlepiej zrobiony festiwal odkąd bywam na ENH (4 lata). Widać było ogromną pracę całego sztabu ludzi, którzy przez cały rok przygotowywali ten festiwal i to dzięki nim mogliśmy uczestniczyć w tym wyjątkowym święcie kina. Olbrzymia liczba gości czy spora ilość premier to tylko jedne z wielu atrakcji. Coraz to więcej imprez poza-filmowych, koncerty w świetnym klubie festiwalowym, dużo wystaw towarzyszących – dzięki współpracy z wrocławskim BWA, np. _Erotic Spaces_ Tsai Ming Lianga, czy _Walka, Miłość i Praca_ Piotra Dumały i wiele innych. Jedyne, co nie do końca wyszło organizatorom to pogoda (albo zimno albo pada), ale i tak publiczność długo jeszcze będzie pamiętała takie zespoły jak „I’m from Barcelona”. Widać jednak, że kryzys nadszarpnął nieco festiwalem: mniej sal (odpadła sala we wrocławskim Capitolu i mała sala w teatrze lalek, co może nawet wyszło na dobre ze względu na brak klimatyzacji w pierwszej z nich i mikroskopijny rozmiar drugiej). I choć filmów było więcej niż dotychczas, to sam repertuar był, może nie tyle słabszy, co w porównaniu do zeszłego roku niezbyt mocny, zwłaszcza jeżeli chodzi o najbliższą mi sekcję – panoramę kina współczesnego.

Jeżeli chodzi o nagrody, w konkursie głównym nie było niespodzianek – *Nagrodę Główną festiwalu – Grand Prix* i 20 tys.
euro otrzymał film *_Głód/Hunger_* w reżyserii Steve’a McQueena (Wlk. Brytania / Irlandia 2008). A więc wygrał film bardzo dobry, obsypany już stosem nagród, ale w zestawieniu konkursowym to dzieło mało nowo-horyzontowe, utrzymane w klasycznej narracji, mocno realistyczne i co jest największym zarzutem – jest to film zeszłoroczny. Niemniej wybór to słuszny, choć po cichu liczyłem na _Tlen_ Wyrypajewa. _Głód_ został również uhonorowany *Nagrodą Krytyków Filmowych* oraz gratyfikacją finansową w wysokości 10 tys.euro

To, co wyszło w tym roku zdecydowanie na plus, to konkurs filmów polskich. Po pierwsze bardzo mocna i wyrównana stawka, a dodatkowo dosyć pokaźna nagroda sprawiają, iż Nowe Horyzonty pod względem prestiżu wyrastają na głównego konkurenta festiwalu w Gdynii (co ciekawe i tajemnicze, Roman Gutek na gali zamknięcia mówił coś o rozszerzeniu działalności Nowych Horyzontów i życzył wszystkim do zobaczenia w maju w Gdyni. Czyżby Gutek od 2010 r. miał zająć się także organizacją festiwalu w Gdyni?

*A oto oficjalne wyniki wszystkich konkursów:*

*Nagroda Publiczności* trafiła w ręce *Iwana Wyrypajewa*, reżysera filmu _Tlen/Kislorod_ (Rosja 2009).

W Międzynarodowym Konkursie *Filmy o sztuce*, który był nowością tegorocznej edycji, międzynarodowe jury przyznało nagrodę dla najlepszego filmu oraz 10 tys. euro obrazowi _FLicKeR_, reż. Nik Sheenan Kanada 2008.

*Specjalne wyróżnienie jury* film _Dubel/Double Take_ w reżyserii Johana Grimonpreza (Belgia/Niemcy/Holandia 2008).

*W Konkursie Nowe Filmy Polskie* Wrocławską Nagrodę Filmową w wysokości 100 tys. zł (60 tys. dla reżysera, 40 tys. dla producenta), ufundowaną przez Prezydenta Wrocławia, decyzją międzynarodowego jury uhonorowano film *_Wojna polsko-ruska/Snow White and Russian Red_*, reż. Xawery Żuławski, prod. Jacek Samojłowicz (Polska 2009).

*Nagrodę za najlepszy debiut* w wysokości 40 tys. zł, ufundowaną przez Marszałka Województwa Dolnośląskiego, jury przyznało filmowi: _Galerianki/Mall Girls_, reż. Katarzyna Rosłaniec, prod. Włodzimierz Niderhaus (Polska 2009).

*W Konkursie Europejskie Filmy Krótkometrażowe* o wygranych zadecydowała publiczność.
• W kategorii filmów dokumentalnych zwycięzcą i laureatem nagrody w wysokości 1000 euro został film: _Ostatnia podróż Maryse Lucas/Le Denier voyage de Maryse Lucas_, reż. David ledoux, Artus de Lavilléon, Francja 2008.
• W kategorii filmów fabularnych zwycięzcą i laureatem nagrody w wysokości 1000 euro został film: _Czarodzieje /Zaríkávacky_, reż. Gasper Snuderl, Czechy 2008.
• W kategorii filmów animowanych zwycięzcą i laureatem nagrody w wysokości 1000 euro został film: _Najada/Naiade_, reż. Nadia Micault, Lorenzo Nanni, Francja 2008.

*W Konkursie Polskich Filmów Krótkometrażowych*, w którym głosowała publiczność, laureatami zostali:
• W kategorii filmów dokumentalnych zwycięzcą i laureatem nagrody w wysokości 8 tys. zł został film: _Szczęściarze/The Lucky Ones_, reż. Tomasz Wolski, Polska 2009;
• W kategorii filmów fabularnych zwycięzcą i laureatem nagrody w wysokości 5 tys. zł został film: _Incydent/The Incident_, reż. Jan Kwieciński, Polska 2009;
• W kategorii filmów animowanych zwycięzcą i laureatem nagrody w wysokości 5 tys. zł został film: _Marionetki/Puppets_, reż. Michał Mróz, Maria Szymanek, Polska 2008.


Jeżeli chodzi o moją subiektywną ocenę to filmową poprzeczkę nie do przeszkoczenia ustawił Haneke swoją _Białą wstążką_. Jednak poziom ogólno-festiwalowy był średni i próżno mi chyba marzyć o takiej panoramie jak na 6 edycji ENH. Może byłem trochę zbyt surowy dla _Mojej Krwi_ Marcina Wrony. Jestem dumny, że udało mi się przetrwać seanse Miklosa Jansco. Szkoda, że nie udało się wejść na żaden film Tsai Ming Janga – bez stania w dwugodzinnej kolejce. Nie mogę się otrząsnąć po paszkwilu Wendersa. Obserwując żywiołowe reakcje i tłum jaki zebrał się na klasyczny film noir _Noc i miasto_ Julesa Dassina mam wrażenie, iż Nowym Horyzontom przydałby się przegląd klasycznego hollywoodzkiego kina (ja przynajmniej byłbym wniebowzięty). Niemniej jednak w przyszłym roku organizatorzy przygotowywują dla nas retrospektywy Hasa, Godarda i przegląd kina tureckiego.

*A oto moja subiektywna złota dziewiątka 9. Międzynarodowego Festiwalu Filmowego Era Nowe Horyzonty:*

1. *_Biała wstążka_* – Michael Haneke
2. *_Tlen_* – Iwan Wyrypajew
3. *_Rachel Getting Married_* – Johnathan Demme
4. *_Beeswax_* – Andrew Bujalski
5. *_Stella_* – Sylvie Varheyde
6. *_Przerwane Objęcia_* – Pedro Almodovar
7. *_$9,99_* – Tatia Rosenthal
8. *_Głód_* – Steve McQueen
9. *_Białe szaleństwo_* – Rune Denstad Langlo




Foto: kadr z filmu _Głód / Hunger_






« powrót